Πάρε-Δώσε

Ιστοχώρος ποικίλης ύλης
Ελληνική σημαία Πάρε-Δώσε

Αρχεία της κατηγορίας «Παροιμιώδεις εκφράσεις»

Η προέλευση γνωστών φράσεων και λέξεων.

Μπανανία

  24/11/2013 | Σχολιασμός

Δημοκρατία της ΜπανάναςΜε τον μειωτικό όρο «Μπανανία», ή επί το επισημότερον «Δημοκρατία της Μπανάνας», εννοείται η χώρα -κατά κύριον λόγο τριτοκοσμική, αλλά όχι απαραίτητα-, η οποία έχει μειωμένη εθνική κυριαρχία και την πραγματική εξουσία την ασκούν εξωτερικά και εξωθεσμικά κέντρα με βασικό μοχλό τα οικονομικά συμφέροντα που έχουν στη χώρα αυτή.

Ο όρος, αρχικά αφορούσε την φτωχή χώρα της Λατινικής Αμερικής, την Ονδούρα, και προέκυψε από ένα βιβλίο του Αμερικανού συγγραφέα Γουίλιαμ Πόρτερ (λογοτεχνικό ψευδώνυμο «Ο. Χένρι»), με τίτλο «Λάχανα και βασιλιάδες». Ο Πόρτερ, κατέληξε φυγάς στην Ονδούρα, καταδιωκόμενος από τις αρχές της αμερικανικής πολιτείας του Τέξας, κατηγορούμενος για υπεξαίρεση χρημάτων. Εκεί έγραψε και το εν λόγω βιβλίο, το 1904
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »

Το αβγό του Κολόμβου

  28/01/2013 | Σχολιασμός

ΑβγόΗ φράση οφείλεται σε ένα περιστατικό που, όπως λέγεται, έλαβε χώρα ανάμεσα στον Χριστόφορο Κολόμβο και σε κάποιους που αμφισβητούσαν την αξία της ανακάλυψης* της Αμερικής απ’ αυτόν.

[* Ο όρος «ανακάλυψη» είναι στην πραγματικότητα άκυρος κι αδόκιμος: Την Αμερική την είχαν ήδη ανακαλύψει οι κάτοικοί της, ενώ ίδιος ο Κολόμβος είχε την εντύπωση ότι είχε φτάσει στην ανατολική Ασία και πιο συγκεκριμένα στην ανατολική Ινδία. Γι’ αυτό άλλωστε και οι ιθαγενείς κάτοικοι ονομάστηκαν από τους εξερευνητές, «Ινδιάνοι».]

Οι αμφισβητίες, ισχυρίσθηκαν πως ο οποιοσδήποτε θα μπορούσε να σκεφτεί και να καταφέρει το επίτευγμα του Κολόμβου.

Τότε, ο Κολόμβος τους ζήτησε να πάρουν ένα αβγό και να το στήσουν, εάν μπορούσαν, όρθιο στο τραπέζι.

Όταν αυτοί απέτυχαν, ο Κολόμβος πήρε το αβγό κι αφού έσπασε το τσόφλι της βάσης του, το έστησε όρθιο στο τραπέζι, αποδεικνύοντάς τους έτσι, πως εκ των υστέρων μπορεί ο καθένας να θεωρεί μια πράξη εύκολη, θα πρέπει όμως προηγουμένως και να την σκεφτεί και να την πραγματοποιήσει.

Το δίδαγμα αυτού του περιστατικού, παρουσιάζει ομοιότητες μ’ αυτό του Γόρδιου Δεσμού που έλυσε/έκοψε ο Μέγας Αλέξανδρος.

Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις

  23/12/2012 | Σχολιασμός

ΑριστοτέληςΗ φράση αυτή, η οποία αποδίδεται στον Μέγα Αλέξανδρο, λέγεται για κάποιον που παραβιάζει ο ίδιος τις αρχές του· που τα λόγια του με τις πράξεις του παρουσιάζουν μια ανακολουθία· που άλλα λέει κι άλλα κάνει.

Ο φιλόσοφος Αριστοτέλης, κήρυττε την εγκράτεια στην ηδονή και τη χαλιναγώγηση στις ερωτικές επιθυμίες, για να μην καταλήγει κάποιος να γίνεται δούλος των παθών του. Ωστόσο, απ’ ότι φαίνεται, τουλάχιστον σ’ αυτό το σημείο, δεν ήταν συνεπής στους λόγους του, καθώς ο ίδιος δεν ήταν και τόσο…εγκρατής και…χαλιναγωγημένος στα ερωτικά του παιχνίδια…

Λέγεται πως, όταν ο Μέγας Αλέξανδρος, ο οποίος ήταν μαθητής του Αριστοτέλη, είδε κάποια μέρα τον δάσκαλό του να έχει πέσει στα τέσσερα και να παριστάνει το…άλογο, ενώ η παλλακίδα του Ερπυλλίς*, του είχε περάσει…χαλινάρι και τον είχε…καβαλήσει, δεν άντεξε εμπρός στο κωμικόν του θεάματος και του είπε την, πλέον, γνωστή φράση: «Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις…».

[* Η Ερπυλλίς έμεινε κοντά στον Αριστοτέλη μέχρι τον θάνατό του, ενώ έκανε μαζί του κι ένα παιδί, τον Νικόμαχο. Ερπυλλίς, ονομάζεται κι ένα άγριο θυμάρι, το οποίο, καθώς λέγεται, προσφέρει ερωτική αναζωογόνηση.]

Παροιμίες και γνωμικά του…κώλου (κι όχι μόνο…)

  02/02/2012 | Σχολιασμός

Κώλος
Τα μεταξωτά βρακιά θέλουν και επιδέξιους κώλους.

Όποιος πηδάει πολλά παλούκια, κάποιο θα μπηχτεί στον κώλο.

Αν δεν βρέξεις κώλο, ψάρια δεν τρως.

Μάστορας είναι και της γίδας ο κώλος που φτιάχνει κομπολόγια.

Τον κώλο βάζεις μάγειρα; Σκατά θα μαγειρέψει.
Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »

Το μουνί σέρνει καράβι

  24/01/2012 | Σχολιασμός

ΔίολκοςΗ φράση «το μουνί σέρνει καράβι», δηλώνει την μεγάλη εξάρτηση ενός άνδρα από μια γυναίκα, ή αλλιώς, την επιρροή που ασκεί μια γυναίκα σ’ έναν άνδρα, με βασικό μοχλό το ερωτικό στοιχείο, η οποία ωστόσο μπορεί να οδηγεί στην προσπάθεια επίτευξης στόχων.

Κατά την αρχαιότητα, όταν δεν είχε κατασκευασθεί ακόμα η διώρυγα της Κορίνθου, που ενώνει τον Σαρωνικό με τον Κορινθιακό κόλπο, τα καράβια που ήθελαν να ταξιδέψουν στην δυτική Ελλάδα και στο Ιόνιο, ή κατ’ επέκταση στη δυτική Μεσόγειο, ήταν αναγκασμένα να κάνουν τον γύρο της Πελοποννήσου.

Υπήρχε ωστόσο και η εναλλακτική λύση, η οποία όμως ήταν και αρκετά επίπονη: Έβγαζαν το καράβι στον Ισθμό, πάνω στη στεριά, κι αφού το τοποθετούσαν πάνω στον λεγόμενο δίολκο, το έσερναν με μεγάλα σκοινιά, μέχρι να το βγάλουν στον Κορινθιακό Κόλπο. Η διαδικασία αυτή, παρ’ ότι συντόμευε το ταξίδι, εν τούτοις ήταν πολύ κουραστική.

Κατά μήκος της διαδρομής, απ’ όπου περνούσαν τα καράβια που έσερναν οι ναύτες, υπήρχαν πολλοί οίκοι ανοχής (λαϊκιστί «μπουρδέλα» ή «σπιτάκια»), όπου οι εταίρες (πόρνες) πρόσφεραν μερικές στιγμές «ξεκούρασης» (με το αζημίωτο βέβαια) στους ταλαιπωρημένους και εξαντλημένους ναυτικούς.

Επειδή λοιπόν, παρά το ότι η διαδρομή ήταν κουραστική, οι ναύτες την προτιμούσαν, λόγω των πορνών, επικράτησε η φράση «το μουνί σέρνει καράβι» (ή «το μουνί καράβι σέρνει»). Παρόμοια είναι και η φράση «αν δεις καράβι στο βουνό, μουνί θα τό ‘χει σύρει».

 
Εναλλαγή σε εμφάνιση φορητής συσκευής