Μια αρχαιολογική μελέτη που ανατρέπει ό,τι ξέραμε και ξεκαθαρίζει το πότε εμφανίστηκε ο Ιουδαϊσμός στην Ιουδαία.
Αρθρογραφώ από το 2009 και ασχολούμαι με το θέμα της θρησκείας και του τρόπου που επιβλήθηκε, τουλάχιστον από το 2004 και ακόμα εκπλήσσομαι από τον τρόπο με τον οποίο μας έχει πείσει για την καθολικότητά της, αλλά και το “ένδοξο” παρελθόν της, το οποίο όσο ασχολούμαι περισσότερο τόσο περιορίζεται.
Αντικείμενο της παρουσίασης αυτής είναι το μόλις εκδοθέν βιβλίο του Ισραηλινού αρχαιολόγου Yonatan Adler, The Origins of Judaism: An Archaeological-Historical Reappraisal, των εκδόσεων της Anchor Yale Bible Reference Library, ο οποίος διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Ariel στη Δυτική Όχθη, που φέρνει μια επανάσταση στον τρόπο κατανόησης του αρχαίου Ισραήλ.
Το αντικείμενό της μελέτης του είναι το σημείο από το οποίο και μετά, έχουμε σαφή στοιχεία για την εμφάνιση του Ιουδαϊσμού και τα αναφερόμενα εδώ προέρχονται από μια ωριαία παρουσίαση του έργου του την 20η Νοεμβρίου 2022 στη σχολή ραββίνων του Los Angeles, Sinai Temple, αλλά και την παρουσίαση του βιβλίου από διάφορους κριτικούς.
Ελπίζω σύντομα να μεταφραστεί το βιβλίο του στα ελληνικά, ώστε να υπάρχουν όλες οι πληροφορίες που μας δίνει αναλυτικά και εύληπτα.
Σαν Ιουδαϊσμό θεωρεί τον εβραϊκό τρόπο ζωής που είναι απόλυτα προσαρμοσμένος στην Τορά. Η δε Τορά είναι μέρος του εβραϊκού νόμου και είναι η γνωστή Πεντάτευχος, τα πέντε πρώτα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης. Αναφέρεται σε ένα τρόπο ζωής που επικεντρώνεται σε πρακτικές και όχι στις πεποιθήσεις.
Ο εβραϊκός τρόπος ζωής, που ακόμα χρησιμοποιείται από τους ορθόδοξους και όχι μόνο Εβραίους, χαρακτηρίζεται από την αυστηρή τήρηση πρακτικών και απαγορεύσεων που περιλαμβάνουν διατροφικούς κανόνες, τελετουργικά, περιτομή, αγνότητα, αυστηρούς κανόνες ειδικά για την αργία του Σαββάτου ή άλλες αργίες και πολλά άλλα. Με τον θρησκευτικό προσηλυτισμό και την προπαγάνδα με την οποία μεγαλώσαμε, μας είχε υποτυπωθεί ότι η βιβλική θρησκεία, ήταν η αρχαιότερη, ήταν ευρέως διαδομένη στους Εβραίους, ήδη από την εποχή του Μωυσή και παρά τις τσιριμόνιες τους, τελικά επικράτησε μέχρι την έλευση του Ιησού τουλάχιστον … Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »
Αφορμή για τη δημοσίευση αυτή είναι το άρθρο του Μύρωνα Ζαχαράκη, υποψήφιου διδάκτορα φιλοσοφίας σήμερα, δημοσιευμένο στο “βιβλιοδρόμιο” της εφημερίδας τα Νέα, 29-30/10/2022 σελ. 6, και μέχρι στιγμής μόνο στην έντυπη του έκδοση, βασισμένο στο βιβλίο του Βυζαντινολόγου Αντώνη Ε. Καλδέλλη και με τίτλο του άρθρου “Ήταν το Βυζάντιο θεοκρατία;”. Στη δημοσίευση αυτή ο Ζαχαράκης μεταφέρει τις ιδέες του Καλδέλλη, ο οποίος προσπαθεί να μας πείσει ότι το Βυζάντιο, αυτό που ονομάζουμε σήμερα την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, δεν ήταν θεοκρατικό αλλά μια πολιτειακή μοναρχία. Μάλιστα, χρησιμοποιεί και τον όρο res publica από τον ορισμό του Rousseau για να μας πείσει ότι ο μονάρχης είχε το λαϊκό έρεισμα για να κυβερνήσει.
Μάλιστα, σύμφωνα με αυτό, στο βιβλίο του «“The Byzantine Republic: People and Power in New Rome“ (Harvard University Press, 2015) ο Καλδέλλης εξετάζει τον βυζαντινό ρεπουβλικανισμό, δείχνοντας ότι, αντίθετα με την παραδοσιακή θεώρηση που θέλει το ρωμαϊκό ρεπουβλικανισμό να εξαφανίζεται κατά τον τρίτο αιώνα, το ρωμαϊκό ρεπουβλικανικό ήθος επιβίωσε και καθόρισε τον τρόπο με τον οποίο οι Βυζαντινοί κατανοούσαν την πολιτεία τους ως respublica, δηλαδή κοινά πράγματα. Στο βιβλίο αυτό ο Καλδέλλης ασκεί επιπρόσθετα κριτική στην παραδοσιακή θεωρία περί μονολιθικής και ασφυκτικής θεοκρατικής (ή θεοκεντρικής) μοναρχίας στο Βυζάντιο».
Η αλήθεια είναι ότι για μια αυτοκρατορία που κράτησε τόσο πολύ, είναι λίγο δύσκολο να δώσεις μονολιθικές απαντήσεις και η θεοκρατία του δεν ήταν πάντα η ίδια, από την άλλη έχει πλάκα που σε κάποιες μεμονωμένες ή και χωρίς συνέχεια δραστηριότητες, γίνεται μια προσπάθεια “εκδημοκρατικοποίησης” του Βυζαντίου. Ας δούμε όμως τα χαρακτηριστικά σημεία που καθορίζουν το Βυζάντιο … Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »
Θα κάνω μια μικρή αναδρομή στις τελευταίες ελληνόφωνες εκδόσεις σε σχέση με την εκκοσμίκευση της κοινωνίας αλλά και την ιστορία της Εκκλησίας. Έχουν εμφανιστεί αρκετά σημαντικά βιβλία τελευταία που έχουν ενδιαφέρον και είναι χρήσιμα για κάποιον που ενδιαφέρεται για το θέμα της θρησκείας και τις επιπτώσεις που έχει στην κοινωνία μας. Το σημαντικό είναι η όλο και περισσότερο ανεβασμένη ποιότητα, σοβαρότητα και επιστημονικότητά τους.
Ένα βιβλίο που περιλαμβάνει δύο αρχαία κείμενα σε μετάφραση και σε αντιδιαστολή:
Λουκιανός, Το τέλος του Περεγκρίνου και
Ευσέβιος Καισαρείας, Απάντηση στον Σωσιανό Ιεροκλή.
Είναι το Πού εχάθηκε ο σοφός; με όλες τις σχετικές σημειώσεις, σχόλια και αναφορές, σε επιμέλεια του Π. Σουλτάνη, από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, έκδοση του 2020. Ο τρόπος που βλέπουν οι χριστιανοί και εθνικοί τους αντίστοιχους θαυματοποιούς των άλλων … Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »
Με αφορμή ένα video του Δρ. Φιλήμονα Τυλλιανάκη, (ευαγγελικού) πολλά από τα σημεία του οποίου έχουν ήδη απαντηθεί σε άλλο αντίστοιχο εδώ, αλλά και αυτού του κειμένου του θεολόγου Θεόδωρου Ι. Ρηγινιώτη, θα ασχοληθούμε με την πραγματική σχέση πίστης-Εκκλησίας και επιστήμης, όπως έχει φανεί στην ιστορία και φαίνεται δυστυχώς ακόμα.
Μπορεί σήμερα να μην βλέπει ο κόσμος τις θρησκείες όπως ακριβώς ξεκίνησαν και έδρασαν στον κολοφώνα της δόξης τους, αλλά η ιδεολογία τους δεν έχει αλλάξει.
Όλες οι μονοθεϊστικές τουλάχιστον θρησκείες, δεν είναι απλά λατρείες και πεποιθήσεις, αλλά αξιακά συστήματα, που θέλουν να καλύψουν κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας, ενώ ταυτόχρονα θέλουν να επεκταθούν παντού. Ενυπάρχει λοιπόν σε αυτές ο ολοκληρωτισμός. Ο ολοκληρωτισμός όμως είναι αντίθετος με την άλλη άποψη, με τον διάλογο και με την έρευνα που είναι η επιστήμη.
Η πίστη και ειδικά η θρησκευτική (έχοντας πάντα στον νου την χριστιανική φυσικά) στηρίζεται σε συγκεκριμένες πεποιθήσεις. Είναι η παραδοχή “αληθειών” που προήλθαν από την θρησκευτική παράδοση, δηλαδή τα γραπτά συγκεκριμένων υποτίθεται ανθρώπων, που αναφέρουν ότι οι ίδιοι ή άλλοι, μίλησαν με τον θεό και τους τις απεκάλυψε, ή αυτών που ανέφεραν την έλευση του ίδιου του θεού στην Γη, όπου ενσαρκώθηκε σαν άνθρωπος και δίδαξε κάποιους μαθητές του αυτές τις “αλήθειες” … Ανάγνωση ολόκληρου του θέματος »
30/11/2022 | 
Σχολιασμός 
